چکیده: در آغاز حکومت عباسیان به دلیل آنکه دستاندرکاران حکومت اسلامی، بعد از دودمان نژادپرست بنیامیه روی کار آمدند و ملل مختلف با زبانها و فرهنگهای متفاوت وارد حوزه اسلامی شدند، مسائل اجتماعی و از آن جمله اطعمه و اشربه تحولی عظیم پیدا کرد. موضوع تحقیق اطعمه و اشربه معمول و مرسوم مردم در دوره عباسیان از ابتدا تا سال 656(ه.ق) است و روش کار به صورت کتابخانهای و بهرهبرداری از منابع موجود و استفاده از نظرات محققین بوده و پژوهش حاضر شامل معرفی باب فقهی و آداب دینی اطعمه و اشربه (حلال و حرام)، تجارت و بازرگانی و محصولات آن دوره، ادیان گوناگون و تأثیر آنها بر روی اعراب بخصوص در باب خوردنیها و آشامیدنیها، جشنها و اعیاد اسلامی، رسوم دارالخلافه در این رابطه، غذای اعراب و انواع مختلف آن، وسایل و ظروف طبخ غذا و... میباشد. در عصر جاهلیت و صدر اسلام، اغلب مردم عرب از غذاهای سادهای استفاده میکردند اما پس از اسلام، سبک غذاها تغییر پیدا کرد. یکی از دلایل این تغییر ، تماس آنان با ملل دیگر بخصوص ایرانیان بود. مهمترین تأثیرگذاری از جانب ایرانیان بود که برخی خلفا حتی در رعایت آداب شاهانه از پادشاهان قدیم ایران مانند اردشیر و بهرامگور متابعت میکردند. در باب شراب نیز یهودیان و بخصوص مسیحیان، اثرگذار بودند. مسیحیان در جشنهای خود از شراب استفاده میکردند و حتی در برخی دیرها آن را تهیه و به فروش میرساندند و مشترک بودن محل زندگی آنان با مسلمانان باعث استفاده از شراب در بین برخی مسلمانان شد. نتیجه اینکه در پژوهش حاضر، انواع اطعمه و اشربه معمول و مرسوم در دوران عباسیان مورد بررسی و تحقیق قرار داده شد و مباحثی از جمله اغذیه حرام و حلال و انواع اشربه و اطعمه و تأثیر ملل مختلف مخصوصاً ایرانیان بر نوع و سبک غذاهای اعراب و تأثیر ادیان گوناگون بخصوص مسیحیان بر اشربه(مشروبات الکلی)، براساس منابع و مآخذ موجود نوشته شده است. فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده .................................................................................................................................................................................. و مقدمه ................................................................................................................................................................................... ك هدف از پژوهش .................................................................................................................................................................. م فصل اول: کلیات معرفي منابع ......................................................................................................................................................................... 2 فصل دوم: آراءاسلام در باب تغذیه ................................................................................................................................. 10 1- فلسفه غذا خوردن و آراءمعصومین علیهم السلام در این رابطه ............................................................................... 12 زیان های ظاهری و باطنی پُرخوری ................................................................................................................................. 14 فایدههای ظاهری و باطنی کم خوری .............................................................................................................................. 19 2- آداب سفره و غذا خوردن وآراء معصومین علیهم السلام در این رابطه .................................................................. 20 الف) آداب غذا خوردن .................................................................................................................................................... 21 ب) آداب سفره .................................................................................................................................................................. 24 3- آداب آشامیدن ............................................................................................................................................................. 25 - آب .................................................................................................................................................................................. 25 - شیر .................................................................................................................................................................................. 26 - عسل ................................................................................................................................................................................ 27 - سرکه ............................................................................................................................................................................... 27 آداب آشامیدنیها از نظر معصومین علیهم السلام ......................................................................................................... 28 4- غذاها و آشامیدنی های حرام ..................................................................................................................................... 29 از محرماتی که در اینجا مورد بحث قرار میگیرد ........................................................................................................... 31 الف- خمر ........................................................................................................................................................................ 32 خمرازدیدگاه آیات و روایات .......................................................................................................................................... 33 انواع خمر و حکم آنها ...................................................................................................................................................... 37 ب- خون ............................................................................................................................................................................ 38 ج- گوشتهای حلال و حرام .............................................................................................................................................. 38 خوردن محرمات در وقت اضطرار ................................................................................................................................... 40 فصل سوم: اوضاع اجتماعی، اقتصادی و مذهبی عصر عباسیان 1- پیشینه بازرگانی و تجارت در بین اعراب قبل از اسلام و در صدر اسلام .............................................................. 43 2- محصولات .................................................................................................................................................................... 46 3- بغداد و بازارهای آن در عصر عباسیان ...................................................................................................................... 55 شکل بازارها ....................................................................................................................................................................... 66 نقش زنان در بازارها .......................................................................................................................................................... 67 4- تأثیر ادیان بر تجارت اسلام ....................................................................................................................................... 68 5- جشن ها ........................................................................................................................................................................ 80 جشنهای دینی اسلامی ....................................................................................................................................................... 80 جشن های محلی ................................................................................................................................................................ 84 فصل چهارم: آداب و رسوم معیشت در عصر عباسی 1- اطعمه و اشربه خلفا و وزراء دولت عباسی ............................................................................................................... 93 آداب المائده،آداب سفره ................................................................................................................................................. 108 2-شرابخانه ها ................................................................................................................................................................... 117 شربت خانه(خزانةالشراب) .............................................................................................................................................. 120 شرابکده ها ........................................................................................................................................................................ 123 3- مجالس شراب ............................................................................................................................................................. 126 استعمال حشیش ................................................................................................................................................................ 135 تریاک ................................................................................................................................................................................. 136
فصل پنجم: تغذيه در عصر عباسي ادویه و خوشبوکننده ها ................................................................................................................................................... 138 اجزای خوشبوکننده .......................................................................................................................................................... 140 ظروف و وسایل آشپزخانه .............................................................................................................................................. 141 غذای اعراب ..................................................................................................................................................................... 154 خوراکهای گوشتی ............................................................................................................................................................ 156 ماهی و خوراکهای آن ...................................................................................................................................................... 163 خوراکهای گیاهی ............................................................................................................................................................. 165 خوراک تنگدستان ............................................................................................................................................................. 170 خوراکهای مشترک توانگران و تنگدستان ...................................................................................................................... 174 از غذاهایی که با استفاده از خرما درست می شد .......................................................................................................... 175 روغن وپیه ......................................................................................................................................................................... 176 نان ...................................................................................................................................................................................... 177 برنج ................................................................................................................................................................................... 182 مشاغل مربوط به اغذیه .................................................................................................................................................... 184 بهای خوراکی .................................................................................................................................................................... 185 قیمتها در زمانهای عادی .................................................................................................................................................. 187 بهای اجناس در آشوبهاوکمیابی ..................................................................................................................................... 188 کارکنان آشپزخانه ............................................................................................................................................................ 193 هزینه آشپزخانه سلطنتی ................................................................................................................................................... 194 نوشیدنیها در این دوره ..................................................................................................................................................... 198 نوشیدنیهای حلال و حرام ................................................................................................................................................ 199 شیر و محصولات آن ........................................................................................................................................................ 202 آب ..................................................................................................................................................................................... 204 شیرینیها و حلویات .......................................................................................................................................................... 205 مواد شیرینکننده .............................................................................................................................................................. 208 نقل ..................................................................................................................................................................................... 210 ترشیها و چاشنیها ......................................................................................................................................................... 211 میوه .................................................................................................................................................................................... 212 زمانبندی غذاها ................................................................................................................................................................ 216 پرهیز و علوم غذایی ......................................................................................................................................................... 217 نگاهداری و حفاظت ......................................................................................................................................................... 220 سوخت ............................................................................................................................................................................... 223 نتیجهگیری ......................................................................................................................................................................... 225 فهرست منابع ..................................................................................................................................................................... 227 چکیده انگلیسی ................................................................................................................................................................. 239 |
تعداد بازدید : 2518 خرید و دانلود | 6,750 تومان گزارش تخلف به پلیس سایت |